نقش «ناصرالدین‌شاه» در بیهوشی ایرانی‌ها

تسنیم/

 بیهوشی در پزشکی و دندانپزشکی حالت القاء شده‌ای است که به طور موقت می‌تواند موجب بی دردی، فلج موضعی و حتی فراموشی شود. می‌گویند اولین بیهوشی را در ایران یاکوب ادوارد پولاک (1891-1818) اتریشی در سال 1230 با اتر انجام داده است.

پولاک به دعوت امیرکبیر برای تدریس در دارالفنون همراه با 6 استاد دیگرِ اتریشی در سال 1230 ه‍. ق، پیش از گشایش دارالفنون به ایران آمدند. او با تربیت دانش‌آموزان دارالفنون و تألیف اولین کتب پزشکی مدرن، نقشی کلیدی در معرفی پزشکی نوین به ایران ایفا کرد.

دکتر پولاک در سال 1234 ه‍.ق، پس از دکتر کلوله و قبل از استخدام دکتر تولوزان، طبیب مخصوص ناصرالدین شاه بود و پس از 10 سال اقامت در ایران به وطن خود بازگشت.

پولاک در آغاز به زبان فرانسه تدریس می‌کرد، ولی ضعف ترجمه او را واداشت تا به آموختن زبان فارسی بپردازد. او پس از 6 ماه، درس پزشکی خود را به فارسی ارائه کرد.

پولاک کتابی در تشریح نوشته و به کمک میرزامحمدحسین افشار، یکی از شاگردان خود، آن را به فارسی منتشر کرده‌است و منشأ بسیاری از اصطلاحات و الفاظی است که در تشریح به‌کار می‌روند.

یک کتاب دیگر هم در جراحی اختصاصیِ چشم و یک راهنمای طب نظامی برای معالجهٔ شایع‌ترین بیماری‌های نظامیان ایرانی نوشت.کتاب سفرنامهٔ پولاک نیز به فارسی ترجمه شده است.

براین اساس 12 اسفند روز ملی بیهوشی نامگذاری شده است.  بیهوشی در پزشکی در اعمال جراحی و دندانپزشکی به کار می‌رود و به صورت موقت یک یا چند حالت زیر را فراهم می‌کند:...

ادامه مطلب